Skip to content

30 Günde Javascript: Yüksek Dereceden -High Order- Fonksiyonlar

Twitter Follow Author: Asabeneh Yetayeh
Çevirmen: Hasan Hüseyin Alav
Kasım 2022

<< Day 8 | Day 10 >>

Day 9

Day 9

Higher Order Function

Yüksek dereceden (high order) fonksiyonlar, parametre olarak başka bir fonksiyonu içerisine alan veya bir başka fonksiyonu değer olarak döndürebilen fonksiyonlardır.

Bir fonksiyon parametre olarak geçilebiliyorsa bu fonksiyona ise callback fonksiyon denir.

Callback

Callback fonksiyon yukarıda da söylediğimiz gibi bir başka fonksiyona parametre olarak verilen fonksiyonlardır.

// callback fonksiyonun adını istediğimiz şekilde verebiliriz.
const callback = (n) => {
  return n ** 2
}

// bir başka fonksiyonu callback olarak alan fonksiyon
function cube(callback, n) {
  return callback(n) * n
}

console.log(cube(callback, 3))

Returning function

Yüksek dereceden fonksiyonlar bir fonksiyonu değer olarak geri döndürebilir. ​

// Bir fonksiyonun başka bir fonksiyonu geri döndürme örneği.
const higherOrder = n => {
  const doSomething = m => {
    const doWhatEver = t => {
      return 2 * n + 3 * m + t
    }
    return doWhatEver
  }
  return doSomething
}
console.log(higherOrder(2)(3)(10))

Callback fonksiyonunu nasıl kullandığımızı görelim. Örneğin foreach metodu callback kullanan metotlarından biridir.

const numbers = [1, 2, 3, 4, 5]
const sumArray = arr => {
  let sum = 0
  const callback = function(element) {
    sum += element
  }
  arr.forEach(callback)
  return sum

}
console.log(sumArray(numbers))
15

Yukarıdaki örnek aşağıdaki gibi basitleştirilebilir::

const numbers = [1, 2, 3, 4]

const sumArray = arr => {
  let sum = 0
  arr.forEach(function(element) {
    sum += element
  })
  return sum

}
console.log(sumArray(numbers))
15

Setting time

JavaScript'te bazı fonksiyonları belirli bir zaman aralığında yürütebiliriz veya bazı fonksiyonları yürütmek için belirli bir süre planlama (bekleme) yapabiliriz.

  • setInterval
  • setTimeout

setInterval fonksiyonu ile süre ayarlama

JavaScript'te, belirli bir zaman aralığında sürekli olarak istediğimiz şeyi yapmak için SetInterval fonksiyonunu kullanırız. SetInterval, genel olarak bir callback fonksiyonu ve ikinci olarak, belirlemek istediğimiz süreyi parametre alararak kullanılır.

// syntax
var duration = 10
function callback() {
  // code goes here
}
setInterval(callback, duration)
function sayHello() {
  console.log('Hello')
}
setInterval(sayHello, 1000) // saniyede 1 Hello yazdırır, 1000ms = 1s

setTimeout ile zaman ayarlama

In JavaScript, we use setTimeout higher order function to execute some action at some time in the future. The setTimeout global method take a callback function and a duration as a parameter. The duration is in milliseconds and the callback wait for that amount of time.

Javascript'te ileriye dönük çalışacak fonksiyonlar planlayabiliriz. Tam da bu iş için setTimeOut metodu imdadımıza koşuyor. setTimeOut fonksiyonu da setInterval fonksiyonuna benzer şekilde bir callback fonksiyon ve ms cinsinden bir süre değerini parametre olarak alır.

// syntax
function callback() {
  // code goes here
}
setTimeout(callback, duration) 
function sayHello() {
  console.log('Hello')
}
setTimeout(sayHello, 2000) //2 saniye bekledikten sonra "Hello" yazdıracak

Functional Programming - Fonksiyonel Programalama

JavaScript'in en son sürümü, normal döngü yazmak yerine karmaşık sorunları çözmemize yardımcı olabilecek birçok yerleşik yöntem sunmuştur.Göreceğimiz tüm metotlar callback fonksiyonu ile birlikte kullanılabilir. Bu bölümde, forEach, map, filter, reduce, find, every, some, and sort metodlarını göreceğiz

forEach

forEach: Bir dizi elemanlarını sırasıyla gezer. "element", "index" ve dizinin kendisi ile callback fonksiyonunu parametre olarak alabilir. "index" ve dizinin kendisi isteğe bağlı olarak parametre olarak verilmeyebilir.

arr.forEach(function (element, index, arr) {
  console.log(index, element, arr)
})
// Yukarıdaki kod arrow function kullanılarak yazılabilir.
arr.forEach((element, index, arr) => {
  console.log(index, element, arr)
})
// Daha basite indirgemek istersek
arr.forEach((element, index, arr) => console.log(index, element, arr))
let sum = 0;
const numbers = [1, 2, 3, 4, 5];
numbers.forEach(num => console.log(num))
console.log(sum)
1
2
3
4
5
let sum = 0;
const numbers = [1, 2, 3, 4, 5];
numbers.forEach(num => sum += num)

console.log(sum)
15
const countries = ['Finland', 'Denmark', 'Sweden', 'Norway', 'Iceland']
countries.forEach((element) => console.log(element.toUpperCase()))
FINLAND
DENMARK
SWEDEN
NORWAY
ICELAND

map

map:Bir dizi elemanını yinelemek ve dizi öğelerini değiştirmek. callback fonksiyonla birlikte "elements", "index" yeni bir diziyi parametre olarak alabilir.

const modifiedArray = arr.map(function (element, index, arr) {
  return element
})
/*Arrow function ve explicit return
const modifiedArray = arr.map((element,index) => element);
*/
//Example
const numbers = [1, 2, 3, 4, 5]
const numbersSquare = numbers.map((num) => num * num)

console.log(numbersSquare)
[1, 4, 9, 16, 25]
const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const namesToUpperCase = names.map((name) => name.toUpperCase())
console.log(namesToUpperCase)
['ASABENEH', 'MATHIAS', 'ELIAS', 'BROOK']
const countries = [
  'Albania',
  'Bolivia',
  'Canada',
  'Denmark',
  'Ethiopia',
  'Finland',
  'Germany',
  'Hungary',
  'Ireland',
  'Japan',
  'Kenya',
]
const countriesToUpperCase = countries.map((country) => country.toUpperCase())
console.log(countriesToUpperCase)

/*
// Arrow function
const countriesToUpperCase = countries.map((country) => {
  return country.toUpperCase();
})
//Explicit return arrow function
const countriesToUpperCase = countries.map(country => country.toUpperCase());
*/
['ALBANIA', 'BOLIVIA', 'CANADA', 'DENMARK', 'ETHIOPIA', 'FINLAND', 'GERMANY', 'HUNGARY', 'IRELAND', 'JAPAN', 'KENYA']
const countriesFirstThreeLetters = countries.map((country) =>
  country.toUpperCase().slice(0, 3)
)
 ["ALB", "BOL", "CAN", "DEN", "ETH", "FIN", "GER", "HUN", "IRE", "JAP", "KEN"]

filter

Filter: Dizi içerisinden istediğimiz koşullara uyan elemanları filtreleyerek geri döndürür

//Ülkeler "land" ifadesi içersin
const countriesContainingLand = countries.filter((country) =>
  country.includes('land')
)
console.log(countriesContainingLand)
['Finland', 'Ireland']
const countriesEndsByia = countries.filter((country) => country.endsWith('ia'))
console.log(countriesEndsByia)
['Albania', 'Bolivia','Ethiopia']
const countriesHaveFiveLetters = countries.filter(
  (country) => country.length === 5
)
console.log(countriesHaveFiveLetters)
['Japan', 'Kenya']
const scores = [
  { name: 'Asabeneh', score: 95 },
   { name: 'Lidiya', score: 98 },
  { name: 'Mathias', score: 80 },
  { name: 'Elias', score: 50 },
  { name: 'Martha', score: 85 },
  { name: 'John', score: 100 },
]

const scoresGreaterEighty = scores.filter((score) => score.score > 80)
console.log(scoresGreaterEighty)
[{name: 'Asabeneh', score: 95}, { name: 'Lidiya', score: 98 },{name: 'Martha', score: 85},{name: 'John', score: 100}]

reduce

reduce: Reduce fonksiyonu bir callback fonksiyonu gerektirir. Dizinin her değeri için bir işlev yürütür ve sonunda diziyi tek bir değere düşürür. Metodun dönüş değeri ilk parametresi olan accumulator parametresinde saklanır.

arr.reduce((acc, cur) => {
  // bir değer döndürmeden önce bazı işlevler buraya kodlanır
 return 
}, initialValue)
const numbers = [1, 2, 3, 4, 5]
const sum = numbers.reduce((acc, cur) => acc + cur, 0)

console.log(sum)
15

every

every: Tüm elemanların tek bir açıdan benzer olup olmadığını kontrol edin. Booelan türünde geri dönüş yapar

const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const areAllStr = names.every((name) => typeof name === 'string') // hepsi string türünde mi?

console.log(areAllStr)
true
const bools = [true, true, true, true]
const areAllTrue = bools.every((b) => b === true) // hepsi true mu? 

console.log(areAllTrue) // true
true

find

find: İstenilen koşulu karşılayan ilk elemanı geri döndürür.

const ages = [24, 22, 25, 32, 35, 18]
const age = ages.find((age) => age < 20)

console.log(age)
18
const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const result = names.find((name) => name.length > 7)
console.log(result)
Asabeneh
const scores = [
  { name: 'Asabeneh', score: 95 },
  { name: 'Mathias', score: 80 },
  { name: 'Elias', score: 50 },
  { name: 'Martha', score: 85 },
  { name: 'John', score: 100 },
]

const score = scores.find((user) => user.score > 80)
console.log(score)
{ name: "Asabeneh", score: 95 }

findIndex

findIndex: koşulu karşılayan ilk elemanın index değerini döndürür.

const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const ages = [24, 22, 25, 32, 35, 18]

const result = names.findIndex((name) => name.length > 7)
console.log(result) // 0

const age = ages.findIndex((age) => age < 20)
console.log(age) // 5

some

some: Bazı elemanların tek bir açıdan benzer olup olmadığını kontrol edin. Boolean türünde geri dönüş yapar.

const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const bools = [true, true, true, true]

const areSomeTrue = bools.some((b) =>  b === true)

console.log(areSomeTrue) //true
const areAllStr = names.some((name) => typeof name === 'number') // Are all strings ?
console.log(areAllStr) // false

sort

sort: sort fonksiyonu, bir diziyi, öğelerini dizelere dönüştürerek ve bu dizeleri Unicode kod karakterleri sırasına göre karşılaştırarak (diziyi alfabetik olarak sıralar) sıralamanıza olanak tanır. Yeni bir dizi oluşturmadan eldeki olan diziyi düzenler

String değerleri sıralama

const products = ['Milk', 'Coffee', 'Sugar', 'Honey', 'Apple', 'Carrot']
console.log(products.sort()) // ['Apple', 'Carrot', 'Coffee', 'Honey', 'Milk', 'Sugar']
//Now the original products array  is also sorted

Sayısal değerleri sıralama

Sayıları sıralamak malesef o kadar basit değil. Sıralama yöntemini doğrudan bir sayı dizisine uygularsak, beklenmedik bir sonuç göreceğiz:

const numbers = [9.81, 3.14, 100, 37]

console.log(numbers.sort()) //[100, 3.14, 37, 9.81]
Sayısal değerleri artan veya azalan düzende sıralamak için, sıralama kriterini belirleyen bir fonksiyon kullanmamız gerekir. Sıralama yöntemi neyse ki negatif, sıfır ve pozitif değerleri doğru sırada sıralayabilir. Sort() methodu iki değeri karşılaştırdığında, değerleri karşılaştırma fonksiyonuna gönderir ve döndürülen değere göre sıralar.

  • Sonuç negatifse; a, b'den önce sıralanır
  • Sonuç pozitifse; a, b'den sonra sıralanır
  • Sonuç 0 ise; hiçbir şey değişmez

Tek ihtiyacımız olan ise sort() metodu içinde karşılaştırma fonksiyonu kullanmak.

numbers.sort(function (a, b) {
  return a - b
})

console.log(numbers) // [3.14, 9.81, 37, 100]

numbers.sort(function (a, b) {
  return b - a
})
console.log(numbers) //[100, 37, 9.81, 3.14]

Array nesnelerini sıralamak

Bir dizideki nesneleri sıraladığımız zaman karşılaştırmak için key objesini kullanırız. Aşağıdaki örneğe bakalım.

objArr.sort(function (a, b) {
  if (a.key < b.key) return -1
  if (a.key > b.key) return 1
  return 0
})

// or

objArr.sort(function (a, b) {
  if (a['key'] < b['key']) return -1
  if (a['key'] > b['key']) return 1
  return 0
})

const users = [
  { name: 'Asabeneh', age: 150 },
  { name: 'Brook', age: 50 },
  { name: 'Eyob', age: 100 },
  { name: 'Elias', age: 22 },
]
users.sort((a, b) => {
  if (a.age < b.age) return -1
  if (a.age > b.age) return 1
  return 0
})
console.log(users) // sorted ascending
// [{…}, {…}, {…}, {…}]

🌕 Çok iyi gidiyorsunuz. Asla vazgeçmeyin, çünkü harika şeyler zaman alır. 9. Günü tamamladın ve mükemmelliğe giden yolda 9 adım attınız. Şimdi beyniniz ve kasınız için egzersiz yapın.

💻 Exercises

Exercises: Level 1

const countries = ['Finland', 'Sweden', 'Denmark', 'Norway', 'IceLand']
const names = ['Asabeneh', 'Mathias', 'Elias', 'Brook']
const numbers = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10]
const products = [
  { product: 'banana', price: 3 },
  { product: 'mango', price: 6 },
  { product: 'potato', price: ' ' },
  { product: 'avocado', price: 8 },
  { product: 'coffee', price: 10 },
  { product: 'tea', price: '' },
]
  1. Aralarındaki farkı açıklayın: forEach, map, filter, and reduce.
  2. Define a callback function before you use it in forEach, map, filter or reduce.
  3. Use forEach to console.log each country in the countries array.
  4. Use forEach to console.log each name in the names array.
  5. Use forEach to console.log each number in the numbers array.
  6. Use map to create a new array by changing each country to uppercase in the countries array.
  7. Use map to create an array of countries length from countries array.
  8. Use map to create a new array by changing each number to square in the numbers array
  9. Use map to change to each name to uppercase in the names array
  10. Use map to map the products array to its corresponding prices.
  11. Use filter to filter out countries containing land.
  12. Use filter to filter out countries having six character.
  13. Use filter to filter out countries containing six letters and more in the country array.
  14. Use filter to filter out country start with 'E';
  15. Use filter to filter out only prices with values.
  16. Declare a function called getStringLists which takes an array as a parameter and then returns an array only with string items.
  17. Use reduce to sum all the numbers in the numbers array.
  18. Use reduce to concatenate all the countries and to produce this sentence: Estonia, Finland, Sweden, Denmark, Norway, and IceLand are north European countries
  19. Explain the difference between some and every
  20. Use some to check if some names' length greater than seven in names array
  21. Use every to check if all the countries contain the word land
  22. Explain the difference between find and findIndex.
  23. Use find to find the first country containing only six letters in the countries array
  24. Use findIndex to find the position of the first country containing only six letters in the countries array
  25. Use findIndex to find the position of Norway if it doesn't exist in the array you will get -1.
  26. Use findIndex to find the position of Russia if it doesn't exist in the array you will get -1.

Exercises: Level 2

  1. Find the total price of products by chaining two or more array iterators(eg. arr.map(callback).filter(callback).reduce(callback))
  2. Find the sum of price of products using only reduce reduce(callback))
  3. Declare a function called categorizeCountries which returns an array of countries which have some common pattern(you find the countries array in this repository as countries.js(eg 'land', 'ia', 'island','stan')).
  4. Create a function which return an array of objects, which is the letter and the number of times the letter use to start with a name of a country.
  5. Declare a getFirstTenCountries function and return an array of ten countries. Use different functional programming to work on the countries.js array
  6. Declare a getLastTenCountries function which which returns the last ten countries in the countries array.
  7. Find out which letter is used many times as initial for a country name from the countries array (eg. Finland, Fiji, France etc)

Exercises: Level 3

  1. Use the countries information, in the data folder. Sort countries by name, by capital, by population
  2. *** Find the 10 most spoken languages:
// Your output should look like this
console.log(mostSpokenLanguages(countries, 10))
[
{country: 'English',count:91},
{country: 'French',count:45},
{country: 'Arabic',count:25},
{country: 'Spanish',count:24},
{country:'Russian',count:9},
{country:'Portuguese', count:9},
{country:'Dutch',count:8},
{country:'German',count:7},
{country:'Chinese',count:5},
{country:'Swahili',count:4}
]

// Your output should look like this
console.log(mostSpokenLanguages(countries, 3))
[
{country: 'English',count: 91},
{country: 'French',count: 45},
{country: 'Arabic',count: 25},
]```
  1. *** Use countries_data.js file create a function which create the ten most populated countries
console.log(mostPopulatedCountries(countries, 10))

[
{country: 'China', population: 1377422166},
{country: 'India', population: 1295210000},
{country: 'United States of America', population: 323947000},
{country: 'Indonesia', population: 258705000},
{country: 'Brazil', population: 206135893},
{country: 'Pakistan', population: 194125062},
{country: 'Nigeria', population: 186988000},
{country: 'Bangladesh', population: 161006790},
{country: 'Russian Federation', population: 146599183},
{country: 'Japan', population: 126960000}
]

console.log(mostPopulatedCountries(countries, 3))
[
{country: 'China', population: 1377422166},
{country: 'India', population: 1295210000},
{country: 'United States of America', population: 323947000}
]
```
  1. *** Try to develop a program which calculate measure of central tendency of a sample(mean, median, mode) and measure of variability(range, variance, standard deviation). In addition to those measures find the min, max, count, percentile, and frequency distribution of the sample. You can create an object called statistics and create all the functions which do statistical calculations as method for the statistics object. Check the output below.
const ages = [31, 26, 34, 37, 27, 26, 32, 32, 26, 27, 27, 24, 32, 33, 27, 25, 26, 38, 37, 31, 34, 24, 33, 29, 26]

console.log('Count:', statistics.count()) // 25
console.log('Sum: ', statistics.sum()) // 744
console.log('Min: ', statistics.min()) // 24
console.log('Max: ', statistics.max()) // 38
console.log('Range: ', statistics.range() // 14
console.log('Mean: ', statistics.mean()) // 30
console.log('Median: ',statistics.median()) // 29
console.log('Mode: ', statistics.mode()) // {'mode': 26, 'count': 5}
console.log('Variance: ',statistics.var()) // 17.5
console.log('Standard Deviation: ', statistics.std()) // 4.2
console.log('Variance: ',statistics.var()) // 17.5
console.log('Frequency Distribution: ',statistics.freqDist()) # [(20.0, 26), (16.0, 27), (12.0, 32), (8.0, 37), (8.0, 34), (8.0, 33), (8.0, 31), (8.0, 24), (4.0, 38), (4.0, 29), (4.0, 25)]
console.log(statistics.describe())
Count: 25
Sum:  744
Min:  24
Max:  38
Range:  14
Mean:  30
Median:  29
Mode:  (26, 5)
Variance:  17.5
Standard Deviation:  4.2
Frequency Distribution: [(20.0, 26), (16.0, 27), (12.0, 32), (8.0, 37), (8.0, 34), (8.0, 33), (8.0, 31), (8.0, 24), (4.0, 38), (4.0, 29), (4.0, 25)]

🎉 CONGRATULATIONS ! 🎉

<< Day 8 | Day 10 >>